Wieczory muzyczne w Kościele Pobrygidkowskim

Koncert Pasyjny - Siedem ostatnich słów Chrystusa na Krzyżu 

26 marca 2023 r. (niedziela) godz. 18.45

Kościół Rektoralny pw. Wniebowzięcia NMP Zwycięskiej
w Lublinie
ul. Gabriela Narutowicza 6

W programie: Joseph Haydn - Siedem ostatnich słów Chrystusa na Krzyżu

Wykonawcy:
Kwartet smyczkowy Filharmonii Lubelskiej:
Tomasz Kusiak-I skrzypce
Lech Gąsior-II skrzypce
Katarzyna Czerniawska-altówka
Szymon Krzemień –wiolonczela

Tomasz Kusiak /skrzypce/ - urodzony w Lublinie, absolwent Ogólnokształcącej Szkoły Muzycznej im. K. Lipińskiego w klasie skrzypiec prof. F. Falgera. W 1992 roku ukończył z wynikiem bardzo dobrym studia na Wydziale Instrumentalnym Akademii Muzycznej w Krakowie. Kształcił się w klasie prof. A. Lwowicz-Pawłowskiej i prof. R. Kabary. Swoje umiejętności pogłębiał na kursach mistrzowskich pod kierunkiem F. Fisha i G. Żyslina.
Już podczas studiów nawiązał współpracę z Capellą Cracoviensis i Filharmonią Krakowską. W 1992 roku podjął pracę w Orquestra Sinfonica Portuguesa w Lisbonie. Od roku 1993 jest muzykiem-solistą Filharmonii im. H. Wieniawskiego w Lublinie, od 1994 roku pełni funkcję prowadzącego grupę II skrzypiec. Współpracował ponadto m. in. z warszawską orkiestrą „Camerata Academia”, orkiestrą Teatru Muzycznego w Lublinie, Cameratą Lubelską, Orkiestrą Trybunału Koronnego, występował pod batutą wybitnych dyrygentów jak Philipp Herreweghe, Roland Bader, Jan Krenz, Antoni Wit, Kazimierz Kord, Wojciech Rodek i inni.
Wielokrotnie koncertował za granicą jako muzyk orkiestrowy i kameralista. W latach 2013-2019 pięciokrotnie odbył tournée po Chinach z European Johann Strauss Orchestra. Występował jako solista z Orkiestrą Filharmonii Lubelskiej i Orkiestrą Trybunału Koronnego. Wykonywał również recitale z fortepianem lub organami. Jest muzykiem Kwartetu Lubelskiego, z którym zagrał wiele koncertów w Polsce i za granicą oraz nagrał płytę CD „Millenium”. W 2020 roku był pomysłodawcą założenia Kwartetu Smyczkowego Filharmonii Lubelskiej, w którym gra II skrzypce. Od roku 2013 pełni funkcję koncertmistrza Orkiestry Trybunału Koronnego.

Lech Gąsior /skrzypce/ - w 1985 roku ukończył naukę w OSM (Ogólnokształcącą Szkołę Muzyczną) im. K. Lipińskiego w Lublinie w klasie skrzypiec F. Falgera. W roku 1990 ukończył studia w klasie skrzypiec prof. M. Pawlak w Akademii Muzycznej im. S. Moniuszki w Gdańsku.
Od 1994 roku jest pracownikiem Filharmonii im. Henryka Wieniawskiego w Lublinie na stanowisku I głos solista-skrzypek. Równolegle do pracy w orkiestrze zajmuje się działalnością pedagogiczną w OSM im. K. Lipińskiego w Lublinie, w której od 1990 roku jest nauczycielem skrzypiec. Był również Kierownikiem Sekcji Instrumentów Strunowych, a obecnie pełni stanowisko Dyrektora ds. muzycznych w tejże szkole.
W latach 1991-1995 jako kameralista grał w zespole muzycznym w Niemczech. Jest członkiem lubelskiego Kwartetu Divertimento. Współpracował z Filharmonią Bałtycką, Orkiestrą w Słupsku, Capellą Bydgostiensis, Teatrem Muzycznym w Gdyni, Teatrem Muzycznym w Lublinie oraz Orkiestrą Trybunału Koronnego.

Katarzyna Czerniawska /altówka/ - urodziła się w Lublinie. W 2005 roku ukończyła Akademię Muzyczną im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku w klasie altówki prof. Ireny Albrecht. W latach 2004-2005 pracowała w Państwowej Operze Bałtyckiej, a w latach 2003-2009 była członkiem Orkiestry Kameralnej Hanseatica oraz Polskiej Orkiestry Sinfonia Iuventus.
Od 2006 roku związana jest głównie z instytucjami kulturalnymi Lublina, m. in. z Filharmonią im. Henryka Wieniawskiego w Lublinie, Ogólnokształcącą Szkołą Muzyczną I i II stopnia im. Karola Lipińskiego, Teatrem Muzycznym w Lublinie (2006 r.).
Poza grą w orkiestrze symfonicznej bardzo ceni sobie kameralistykę, którą zainteresowała się bliżej na studiach. Swoje pasje do muzyki kameralnej rozwija grając w kwartecie smyczkowym i orkiestrze kameralnej (m.in. Orkiestrze Trybunału Koronnego). Jako kameralistka i solistka bierze udział w rozmaitych festiwalach i koncertach (m.in. Gdańska Wiosna Muzyczna, Festiwal Radia Francuskiego w Montpellier, Rottweiler Sommersprossen, Festiwal Filmu i Sztuki Dwa Brzegi w Kazimierzu Dolnym).
Jest gotowa na wszelkie wyzwania muzyczne, które stawia sobie współpracując z różnymi formacjami muzycznymi, nie tylko związanymi z muzyką klasyczną. W swoim dorobku artystycznym posiada nagrania koncertów dla telewizji, nagrania studyjne do filmów i seriali, muzykę graną na żywo do spektakli teatralnych. Bierze udział w nagraniach artystów i grup muzycznych polskiej sceny muzycznej. Od 2009 roku uczy w klasie altówki w Ogólnokształcącej Szkole Muzycznej I i II stopnia im. Karola Lipińskiego w Lublinie. W 2019 roku odznaczona Medalem Honorowym Zasłużony dla Województwa Lubelskiego. Obecnie jest prowadzącą grupę altówek w Filharmonii im. Henryka Wieniawskiego w Lublinie. Gra na mistrzowskiej altówce Jana Bobaka z 2012 roku. 

Szymon Krzemień /wiolonczela/ - studiował na Akademii Muzycznej w Krakowie w klasie prof. Z. Łapińskiego. Jest absolwentem Akademii Muzycznej w Łodzi w klasie prof. A. Orkisza. W latach 2004-2006 był koncertmistrzem Teatru Muzycznego w Lublinie. Jest nauczycielem wiolonczeli w szkole muzycznej w Lublinie.
Od 2008 roku pracuje w Radomskiej Orkiestrze Kameralnej, a od 2011 w Filharmonii Lubelskiej. Współpracuje z Orkiestrą Trybunału Koronnego w Lublinie oraz Orkiestrą Akademii Beethovenowskiej. Założyciel Agencji Koncertów Nietypowych AKNE. 23 października 2009 roku w schronisku górskim „Murowaniec“ zorganizował koncert „Karłowicz in Memoriam“ upamiętniający setną rocznicę śmierci kompozytora. W programie koncertu wykonanego przez orkiestrę kameralną AUKSO znalazły się: „Serenada na smyczki” M. Karłowicza, „Orawa” W. Kilara, „Kresy” M. Hertela oraz utwór napisany specjalnie na tę okazję „Hommage a Karłowicz” S. Bromboszcza.
W 2001 roku zdobył II nagrodę w kategorii trio na Międzynarodowym Konkursie Współczesnej Muzyki Kameralnej im. K. Pendereckiego w Krakowie. W 1997 roku zdobył I miejsce na Ogólnopolskim Konkursie Wiolonczelowym im. K. Wiłkomirskiego w Poznaniu. Był stypendystą Ministra Kultury i Sztuki oraz Krajowego Funduszu na Rzecz Dzieci. Uczestniczył w wielu kursach muzycznych w kraju i zagranicą u takich pedagogów jak: M. Flaksman, V. Yagling, E. Prochac, T. Strahl, R. Aldulescu, M. Moś.

Program: Joseph Haydn-Siedem ostatnich słów Chrystusa na Krzyżu

Ewangelie przekazują siedem wypowiedzi Jezusa umierającego na Krzyżu (nazywanych umownie „siedmioma słowami”) – te szczególnie ważne dla chrześcijan przekazy były często tematem rozważań teologów, motywem homilii, a także ¬ muzycznych opracowań. Tak ujął je w XVII wieku wielki Heinrich Schütz, w kolejnym – m.in. Giovanni Battista Pergolesi i Christoph Graupner. Dzieła wymienionych twórców przekazywały słowa Zbawiciela wokalnie – były oratoriami lub kantatami.

W roku 1786 Joseph Haydn otrzymał nietypowe zamówienie aż z krańców Hiszpanii, z andaluzyjskiego Kadyksu – duchowny z tego miasta, Don José Sáenz de Santa María zapragnął, by w tamtejszym Oratorio de la Santa Cueva wykonano w Wielki Piątek kolejnego roku kompozycję instrumentalną, towarzyszącą modlitewnej kontemplacji „Siedmiu Słów”.

Haydn pozostawał wówczas wciąż w służbie możnego, apodyktycznego księcia Mikołaja Esterházy’ego, który nader niechętnie wypuszczał swego ulubionego muzyka z okazałej rezydencji nad Jeziorem Nezyderskim, ale mimo to sława Haydna sięgała już całego kontynentu, czego dowodziło także wspomniane zamówienie.

Kompozytor stworzył więc dzieło bardzo niekonwencjonalne, niemające dotąd precedensu: Die sieben letzten Worte unseres Erlösers am Kreuze, złożone z siedmiu orkiestrowych sonat (wszystkie utrzymane w wolnych tempach, jak adagio, largo, grave, lento), poprzedzonych introdukcją i zakończonych żywą częścią finałową, ilustrującą trzęsienie ziemi, które nastąpiło po śmierci Jezusa.

Dzieło Haydna odniosło ogromny sukces – wykonano je nie tylko w Kadyksie, lecz także m.in. w Wiedniu, Paryżu i Berlinie.

Uskrzydlony tym sukcesem autor przygotował wkrótce jego wariant przeznaczony na kameralny kwartet smyczkowy (także do dziś popularny), a dziesięć lat po skomponowaniu – wersję oratoryjną, z głosami wokalnymi (nie planował tego, ale podczas pobytu w bawarskiej Pasawie usłyszał taką aranżację dokonaną przez miejscowego kapelmistrza – postanowił więc stworzyć analogiczną wersję autorską).

Syn człowieczy wyrzekł siedem znamiennych słów...
Introduction. Maestoso ed Adagio
Ojcze, przebacz im...
I. Largo
Dziś ze mną będziesz w raju
II. Grave e cantabile
Niewiasto, oto syn Twój...
III. Grave
Boże mój, Boże mój, czemuś mnie opuścił?
IV. Largo
Pragnę
V. Adagio
Wykonało się
VI. Lento
Ojcze, w ręce Twoje...
VII. Largo
Ziemia zadrżała...
Il Terremoto. Presto e con tutta forza

Partnerzy:

Wschodni Bank Spółdzielczy w Chełmie
Powiatowy Bank Spółdzielczy w Piaskach
Powizytkowski Ośrodek Kultury w Lublinie